Dla turystów Powiat Szczycieński dla mieszkańców
BIP

Śladami przeszłości według przewodników Wojciecha Kujawskiego - podróż pierwsza

2021-02-18 06:00:00 (ost. akt: 2021-02-17 11:58:46)

W publikowanym cyklu „Siedmiu Podróży” prezentujemy krótkie fragmenty przewodników Wojciecha Kujawskiego wraz z archiwalnymi fotografiami. Odnajdziecie w nich Państwo miejsca zlokalizowane w gminach Rozogi, Dźwierzuty, Szczytno, Jedwabno i miastach Szczytno, Pasym i Wielbark. Mamy nadzieję, że zachęci to Państwa by sięgnąć po przewodniki autora i odwiedzić opisywane miejsca.

Seria ilustrowanych przewodników wydanych pod wspólnym podtytułem „szlak wodny”, zapoczątkowana w 2006 r. albumem Krutynia, prezentuje dawne oblicze obecnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego, łącząc w nowatorski sposób reprodukcje mało znanych i dotychczas niepublikowanych dawnych kart pocztowych i rycin, zawierających przedstawienia topograficzne regionu, z opisującymi je tekstami z epoki, a także historyczne mapy.

https://m.powiatszczycienski.pl/2021/02/orig/120459376-246796063427325-4653784760281510013-n-38103.jpg
Opis. Okładka przewodnika Wojciecha Kujawskiego pt. "Krutynia"

Jedyne w swoim rodzaju zestawienie zapisków z podróży sprzed 100 lat i równie starych widoków Warmii i Mazur umożliwia swoistą podróż w czasie, pozwalając niejednokrotnie zobaczyć nieistniejące już miejsca oczami ludzi, którzy na początku XX w. doświadczali ich na żywo i opisywali w książkach zaliczanych obecnie do kanonu literatury regionalnej. Poprzez wartości poznawcze zawarte w materiale ilustracyjnym oraz niekonwencjonalne podejście do dziedzictwa kulturowego regionu przekazane w tekstach wydane dotychczas tomy serii mogą być z powodzeniem wykorzystywane do uprawiania tzw. turystyki porównawczej (konfrontowanie tych samych miejsc „dawniej i dziś”, odkrywanie reliktów nieistniejących obiektów bądź identyfikowanie starej zabudowy we współczesnej formie) i odkrywanie dla siebie „prawdziwych” Mazur, Warmii i innych historycznych krain na południu historycznych Prus Wschodnich.

https://m.powiatszczycienski.pl/2021/02/orig/151310552-459536848421974-4154691255609513204-n0000-38109.png
Opis. Jedna ze stron przewodnika Wojciecha Kujawskiego.

Pomysł i koncepcja albumu-przewodnika jak mówi Pan Wojciech zrodziły się z potrzeby uświadomienia współczesnym mieszkańcom naszego regionu i licznie odwiedzającym go przyjezdnym, jak wyglądało oblicze Warmii i Mazur w nie tak odległych czasach i jak bardzo, w wielu aspektach, różniło się od dzisiejszego. Ponadto chodziło o to, aby uchwycić je w możliwie szerokim i pogłębionym spojrzeniu. Stąd też rozbicie całego obszaru na mniejsze fragmenty, pokazujące kolejno wybrane subregiony. Dawne przewodniki Karla Baedekera czy wzorowane na nich przewodniki Mieczysława Orłowicza prowadziły czytelnika po wybranej krainie wzdłuż linii kolejowych. W serii „szlaków wodnych” sposobem na poznanie Mazur jest podróż wzdłuż szlaku wodnego jako historycznie najstarszego i najdogodniejszego sposobu przemieszczania się po puszczach porastających niegdyś te ziemie. W tej wędrówce czytelnikowi towarzyszą znakomici komentatorzy, dzięki którym odkrywamy dawne życie pokazanych miejsc, zarówno w ujęciu stricte przewodnikowym, jak też literackim. Wśród cytowanych autorów znajdują się m.in. nestor polskiego krajoznawstwa dr Mieczysław Orłowicz, piewca zaginionego świata Mazurów Ernst Wiechert, słynny reportażysta Melchior Wańkowicz, jeden z najpoczytniejszych pisarzy mazurskich Fritz Skowronnek i wielu innych. Fragmenty ich książek są uzupełnieniem obrazów, dzięki czemu możliwość przeniesienia się w czasie i „posmakowania” dawnych Prus Wschodnich jest nieporównanie większa niż w tradycyjnych przewodnikach czy w opisach z epoki pozbawionych strony wizualnej.

https://m.powiatszczycienski.pl/2021/02/orig/151597739-890356598415840-4923450433882708873-n-38104.jpg
Opis. Okładka przewodnika Wojciecha Kujawskiego pt. "Puszcza Piska"

Charakterystykę serii, na podstawie wydanych wówczas tomów Krutynia, Śniardwy i Mamry, trafnie oddaje recenzja autorstwa Adama Jankiewicza (historyk, prawnik-konstytucjonalista, kulturoznawca; dr nauk historycznych, autor wielu prac, m.in. z dziedziny historii państwa i prawa, ustroju, ochrony dziedzictwa i krajobrazu kulturowego, rozwoju przestrzennego, studiów historyczno-urbanistycznych; obecnie pracuje w Trybunale Konstytucyjnym; członek Rady Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, przew. Rady Fundacji „Dziedzictwo Nasze“), opublikowana w czerwcu 2009 r. w opiniotwórczym kwartalniku Borussia nr 44-45/2009, w której czytamy m.in.,:
„Wydane do tej pory w Olsztynie trzy tomy serii przewodnika pocztówkowego po dawnych Mazurach (…) Wojciecha Kujawskiego, na tle podobnych wydawnictw opartych na wykorzystaniu dawnych kart pocztowych, ukazujących się w różnych regionach Polski – są przedsięwzięciem wydawniczym bardzo szczególnym i wyróżniającym się. Oparte na przemyślanej i interesującej autorskiej koncepcji wydawnictwo wpisuje się w dialog międzykulturowy i wyraża godny zauważenia szacunek dla przeszłości. Czytelnik zainteresowany regionem otrzymał ważne wydawnictwo źródłowe, zawierające prawie 600 reprodukcji, mało znanych, w niewielkim stopniu dotąd wykorzystywanych, dawnych kart pocztowych (…). Poszczególne tomy zostały wydane z dużą starannością. Na szczególne uznanie zasługuje część ilustracyjna, zawierająca wykonane na wysokim poziomie edytorskim reprodukcje dawnych kart pocztowych. Poziom graficzny czyni z wydawnictwa interesujące albumy, w formie i kształcie dostosowane do przypisanej im w tytule funkcji przewodnika.”

https://m.powiatszczycienski.pl/2021/02/orig/151650294-441754933695539-4722363193735813754-n-38105.jpg
Okładka przewodnika Wojciecha Kujawskiego pt. "Omulew-Pisa"

Użyte w podtytule pojęcie „szlak wodny” ma charakter umowny, nie oznacza ono bowiem, że korzystając z przewodników QMK możemy odbywać jedynie podróż drogą wodną. Wręcz przeciwnie – przyjęty w nich schemat podróży prowadzi nas w zasadzie lądem, równolegle do tytułowego „szlaku wodnego”, dzięki czemu poznajemy jego szeroko rozumiane otoczenie, a zwiedzanie regionu z ich użyciem możliwe jest przez cały rok.

https://m.powiatszczycienski.pl/2021/02/orig/151348803-895314211009383-7748583060466361699-n1-38106.jpg
Opis. Strona z przewodnika Wojciecha Kujawskiego

Pierwsza część serii (w ujęciu chronologii edycji) poświęcona jest Mazurom, toteż nie mogło w niej zabraknąć zakątków położonych na terenie powiatu szczycieńskiego. Szczególnie wiele miejsca zajmuje on w tomie Omulew – Pisa, prezentującym południowe Mazury na przestrzeni między tytułowymi rzekami. Przemierzając je z zachodu na wschód poznajemy zatem kolejno zakątki leżące na terenie obecnych gmin Jedwabno, Wielbark, Dźwierzuty, Pasym, Szczytno, Świętajno i Rozogi, a najobszerniejszy rozdział poświęcony jest miastu Szczytno. Powiat szczycieński pojawia się także w tomach Krutynia (gminy Dźwierzuty, Świętajno, Rozogi – ze szczególnym akcentem na Spychowo) i Puszcza Piska (ponownie gminy Świętajno i Rozogi).

https://m.powiatszczycienski.pl/2021/02/orig/151348803-895314211009383-7748583060466361699-n2223-38107.jpg
Opis. Strona z przewodnika Wojciecha Kujawskiego

Więcej informacji na temat przewodników: https://www.facebook.com/qmkwydawnictwo

Zobacz także

więcej »