Dla turystów Powiat Szczycieński dla mieszkańców
BIP

Śladami Powieści Jerzego Woźniaka. Podróż szósta - Rudka

2020-11-19 12:00:00 (ost. akt: 2020-11-17 09:22:23)

W publikowanym cyklu „Ośmiu Podróży” będziemy prezentowali krótkie fragmenty książek Jerzego Woźniaka wraz z archiwalnymi fotografiami, które pomogły autorowi w literackiej "podróży" do przedwojennego Szczytna, Wielbarku, Pasymia, Jedwabna, Rekownicy, Wesołowa i Rudki. Mamy nadzieję, że zachęci to Państwa by odwiedzić opisywane miejsca i sięgnąć po prozę autora.

https://m.powiatszczycienski.pl/2020/10/orig/cyr-35327.jpg
Opis. Okładka powieści Jerzego Woźniaka "Cyrograf".

Powieści historyczne Jerzego Woźniaka, osadzone w realiach dawnych południowych Prus Wschodnich nawiązują do wydarzeń historycznych pierwszej połowy dwudziestego wieku. Na kartach "Mazura" (wydanie 2015), "Cyrografu" (wydanie 2017) oraz "Fatum" (wydanie2019) autor kroczy śladami mieszkańców miast i wsi byłego Kreis Ortelsburg. Stara się przypomnieć nieistniejące obiekty architektury, zdarzenia, modę, oraz postacie historyczne, które miały wpływ na rozwój naszego regionu przed i w trakcie trwania II wojny światowej.

W publikowanym cyklu prezentujemy krótkie fragmenty książek Jerzego Woźniaka wraz z archiwalnymi fotografiami, które pomogły autorowi w literackiej "podróży" do przedwojennego Szczytna, Wielbarka, Pasymia, Jedwabna, Rekownicy, Wesołowa i Rudki.

https://scontent.fwaw5-1.fna.fbcdn.net/v/t1.0-9/44187174_365309994207766_4571445963025022976_n.png?_nc_cat=102&ccb=2&_nc_sid=09cbfe&_nc_ohc=b5yr7Y6n8UwAX9CKjRr&_nc_ht=scontent.fwaw5-1.fna&oh=b82669ad48d6e2c76bf59365a52eab4c&oe=5FD9A9A2
Opis. Na zdjęciu widać miejscowość Rudka

Z Rudką koło Szczytna związana jest tragiczna historia z okresu II wojny światowej. Dotyczy ona losu robotnika przymusowego z Białegostoku który został stracony jesienią 1940 r. na oczach mieszkańców wsi oraz spędzonych ze Szczytna Polaków deportowanych do Prus Wschodnich na roboty. To makabryczne wydarzenie zostało przypomniane przez Jerzego Woźniaka w powieści "Cyrograf". Warto dodać, że historia robotników pracujących przymusowo na terenie Kreis Ortelsburg jest obecna również w pierwszej książce Woźniaka pt. "Mazur"(wyd.2015). Jedna z bohaterek tej powieści Jadwiga Matkowiak, warszawianka deportowana na roboty do Szczytna wiosną 1940 r. była ofiarą donosu i trafia do obozu koncentracyjnego Stutthof.
Wróćmy do tragedii, która miała miejsce w Hamerudau (nazwa Rudki do 1945 r.) jesienią 1940 r.Budzące grozę morderstwo sprzed osiemdziesięciu lat autor w sposób następujący.

"Dwa lata temu Jörg na własne oczy był świadkiem niezwykłej rzeczy. Stało się to przypadkiem, w czasie wizyty u starej ciotki Berty, w jego rodzinnym Hamerudau. Od rana rozmawiano wtedy o jednym: o egzekucji przestępcy, który dopuścił się Rassenschande. Na środku wsi wzniesiono prostą na szybko zbitą szubienicę. Pamiętał gestapowców i natrząsającą się grupkę tłustych, podpitych SA - manów. Na narożach pobliskich budynków krzyczały szydercze afisze z obwieszczeniem o egzekucji Polaka, który dopuścił się zhańbienia niemieckiej krwi, zadając się potajemnie z tamtejszą kobietą. Wokół szubienicy utworzono czworobok z policji, poza którym cisnęli się cyniczni szydercy. Wtedy po raz pierwszy w życiu Jörg dziękował Opatrzności i Hansowi Tisce, że nie zrobił kariery Ordungspolizei ani w Kryminapolizei.
Skazaniec, skrępowany sznurem, kroczył zaskakująco pewnie ku temu, co nieuchronne. Po chwili jeden z gestapowców donośnym głosem odczytał wyrok, z którego wynikało, że robotnik z Polski został skazany na karę śmierci przez powieszenie za to, że opuścić stanowisko pracy i popełnił niebywałą zbrodnię. W mniemaniu Jörga na oczach całej wsi zamordowano człowieka, któremu co najwyżej należała się chłosta i zsyłka do Straflager Soldau. Wiele pytań, które sobie wtedy zadał, pozostało bez odpowiedzi.
- Potworne i nieludzkie! - nie mógł się opędzić od myśli, gdy z przerażeniem wspominał wisielca z językiem na wierzchu, do którego oglądania spędzono wszystkich robotników z Polski służących w okolicznych gospodarstwach".

Jerzy Woźniak, „Cyrograf”, Agencja Wydawnicza i Reklamowa Akces, 2017, s. 198-199

Strona autora: https://www.facebook.com/ksiazkafatum

Więcej na temat historii Powiatu Szczycieńskiego na stronach:
- https://kurekmazurski.pl/gazeta/historia/
- Powiat szczycieński i okolice - historia, zabytki i archiwalia

Zobacz także

więcej »