26 października 1548 r. zostało założone Marksewo.
Marksewo (niem (Alt) Marxöwen, od 1938 r. Markshöfen)
Opis. Pocztówka przedstawiająca wieś Marksewo. Ze zbiorów Witolda Olbrysia.
Marksewo założone zostało 26 października 1548 r. jako wieś czynszowa na prawie chełmińskim. Początkowo areał wsi wynosił 38 włók. Lokatorem wsi był Roman Speka, który otrzymał dwie włóki sołeckie. W literaturze niemieckiej podaje się, że nazwa wsi pochodzi od jednego spośród pierwszych 8 osadników - Karla Marksa. W rzeczywistości jest to nazwa pochodzenia pruskiego, przyjęta od nazwy Jeziora Markxebe, obecnie Marksoby. W 1782 r. wieś liczyła 19 dymów. Na planie z 18 grudnia 1592 r. przechodziły przez nią dwie równoległe drogi, pomiędzy którymi znajdowały się dwa stawy. 20 września 1605 r. Andrzej Brzeziński otrzymał przywilej na prowadzenie w Marksewie karczmy z obowiązkiem sprzedaży piwa zamkowego ze Szczytna.
W 1652 r. wieś miała być spustoszona w wyniku najazdu tatarskiego, w rzeczywistości był to najazd polski. Następnie dotknęła ją zaraza. Powstałe w ten sposób pustki trzeba było ponownie zagospodarować. W roku 1788 w dokumentach po raz pierwszy pojawia się nazwa Neu Marxöwen. Była to osada założona przy zachodnim brzegu jeziora Marksoby. 29 marca 1876 r. osada ta dekretem królewskim zostaje połączona ze Starym Marksewem.
W 1900 r. w Marksewie mieszkało 350 osób, a 1935 r. już tylko 261.
Szkoła we wsi istniała już przed rokiem 1730. W 1827 r. uczęszczało do niej 39 uczniów. W latach 1890 – 1892 wzniesiono nowy budynek szkolny z czerwonej cegły. W okresie międzywojennym, w związku z coraz mniejszą liczbą dzieci, z dwuklasowej przekształcono ją w jednoklasową.
W latach 1911 – 1928 w Marksewie były dwie gospody. Najstarsze informacje o gospodzie, którą od 1919 r. prowadził Fritz Romotzki, pochodzą z 1876 r. Gospoda ta często zmieniała właścicieli lub dzierżawców. Można wśród nich wymienić: od 1876 r. do 1897 r. Wilhelma Biallucha (seniora), do 1903 r. Kwiatkowskiego, do 1909 r. Wilhelma Biallucha (juniora), do 1912 r. Gemballę, do 1919 r. Wollmanna. Romotzki znacząco ją przebudował i organizował popularne w okolicy koncerty i potańcówki.
15 osób posiadało tu wspólnie las wiejski o powierzchni 70 hektarów. Natomiast w lesie państwowym zatrudnienie znajdowało wielu mieszkańców Marksewa. Mieszkańcy wsi byli do tego stopnia konserwatywni, ze nie zgodzili się na jej elektryfikację.
W Marksewie istniało kilka stowarzyszeń i organizacji. Od końca XIX w. działała ochotnicza straż pożarna. Chór założony został po I wojnie światowej i prowadzony był przez nauczyciela Patzke. Od 1926 r. działał (założony przez Mauritza, Wilhelma Puzicha, Gottlieba Patza) związek strzelecki, który posiadał własną drewnianą halę. W 1931 r. miało miejsce poświęcenie sztandaru związku. W 1934 r. około 30 osób założyło związek byłych żołnierzy (Kyffhäuserkameradschaft). Jego pierwszym prezesem został nauczyciel Otton Fischer, po którym funkcję tę przejął nauczyciel Meyke.
3 czerwca 1934 r. odsłonięto pomnik, poświęcony mieszkańcom wsi poległym w trakcie I wojny światowej. Pomnik stał obok stawu przy zachodniej stronie wsi. Po wojnie został zabrany przez jakiegoś kamieniarza.
W trakcie II wojny światowej poległo, jako niemieccy żołnierze, 27 mieszkańców Marksewa. Kilkanaście osób zabili Sowieci w styczniu 1945 r.
Opis. Pocztówka przedstawiająca wieś Marksewo. Ze zbiorów Witolda Olbrysia.
Marksewo założone zostało 26 października 1548 r. jako wieś czynszowa na prawie chełmińskim. Początkowo areał wsi wynosił 38 włók. Lokatorem wsi był Roman Speka, który otrzymał dwie włóki sołeckie. W literaturze niemieckiej podaje się, że nazwa wsi pochodzi od jednego spośród pierwszych 8 osadników - Karla Marksa. W rzeczywistości jest to nazwa pochodzenia pruskiego, przyjęta od nazwy Jeziora Markxebe, obecnie Marksoby. W 1782 r. wieś liczyła 19 dymów. Na planie z 18 grudnia 1592 r. przechodziły przez nią dwie równoległe drogi, pomiędzy którymi znajdowały się dwa stawy. 20 września 1605 r. Andrzej Brzeziński otrzymał przywilej na prowadzenie w Marksewie karczmy z obowiązkiem sprzedaży piwa zamkowego ze Szczytna.
W 1652 r. wieś miała być spustoszona w wyniku najazdu tatarskiego, w rzeczywistości był to najazd polski. Następnie dotknęła ją zaraza. Powstałe w ten sposób pustki trzeba było ponownie zagospodarować. W roku 1788 w dokumentach po raz pierwszy pojawia się nazwa Neu Marxöwen. Była to osada założona przy zachodnim brzegu jeziora Marksoby. 29 marca 1876 r. osada ta dekretem królewskim zostaje połączona ze Starym Marksewem.
W 1900 r. w Marksewie mieszkało 350 osób, a 1935 r. już tylko 261.
Szkoła we wsi istniała już przed rokiem 1730. W 1827 r. uczęszczało do niej 39 uczniów. W latach 1890 – 1892 wzniesiono nowy budynek szkolny z czerwonej cegły. W okresie międzywojennym, w związku z coraz mniejszą liczbą dzieci, z dwuklasowej przekształcono ją w jednoklasową.
W latach 1911 – 1928 w Marksewie były dwie gospody. Najstarsze informacje o gospodzie, którą od 1919 r. prowadził Fritz Romotzki, pochodzą z 1876 r. Gospoda ta często zmieniała właścicieli lub dzierżawców. Można wśród nich wymienić: od 1876 r. do 1897 r. Wilhelma Biallucha (seniora), do 1903 r. Kwiatkowskiego, do 1909 r. Wilhelma Biallucha (juniora), do 1912 r. Gemballę, do 1919 r. Wollmanna. Romotzki znacząco ją przebudował i organizował popularne w okolicy koncerty i potańcówki.
15 osób posiadało tu wspólnie las wiejski o powierzchni 70 hektarów. Natomiast w lesie państwowym zatrudnienie znajdowało wielu mieszkańców Marksewa. Mieszkańcy wsi byli do tego stopnia konserwatywni, ze nie zgodzili się na jej elektryfikację.
W Marksewie istniało kilka stowarzyszeń i organizacji. Od końca XIX w. działała ochotnicza straż pożarna. Chór założony został po I wojnie światowej i prowadzony był przez nauczyciela Patzke. Od 1926 r. działał (założony przez Mauritza, Wilhelma Puzicha, Gottlieba Patza) związek strzelecki, który posiadał własną drewnianą halę. W 1931 r. miało miejsce poświęcenie sztandaru związku. W 1934 r. około 30 osób założyło związek byłych żołnierzy (Kyffhäuserkameradschaft). Jego pierwszym prezesem został nauczyciel Otton Fischer, po którym funkcję tę przejął nauczyciel Meyke.
3 czerwca 1934 r. odsłonięto pomnik, poświęcony mieszkańcom wsi poległym w trakcie I wojny światowej. Pomnik stał obok stawu przy zachodniej stronie wsi. Po wojnie został zabrany przez jakiegoś kamieniarza.
W trakcie II wojny światowej poległo, jako niemieccy żołnierze, 27 mieszkańców Marksewa. Kilkanaście osób zabili Sowieci w styczniu 1945 r.
